NVSV

Informatie voor begeleiders

Wintersport voor blinden en slechtzienden is alleen mogelijk door de inzet van enthousiaste en ervaren begeleiders. Als begeleider ervaar je het unieke gevoel van volledig vertrouwen; je deelt in de emoties als de visueel beperkte deelnemers grenzen verleggen. Door de intensieve omgang met mensen met een visuele beperking krijg je een heel nieuwe blik op en waardering voor het fenomenale wintersportlandschap. Je ervaart en ziet wintersport voorgoed met andere ogen!

We zijn continu op zoek naar nieuwe begeleiders (skiërs, snowboarders, langlaufers). Ben je benieuwd of het begeleiden iets voor jou is? Dit is minimaal nodig om begeleider te worden:

• Je eigen skitechniek moet zo goed zijn dat je je aandacht volledig op de deelnemer kan richten (je moet dus zonder na te hoeven denken over je eigen skiën makkelijk van elke piste af kunnen komen)
• Je moet duidelijk kunnen communiceren
• Je moet je bewust zijn van je verantwoordelijkheid en daar goed mee om kunnen gaan (zelfvertrouwen uitstralen)
• Je moet openstaan voor feedback en je gedrag kunnen aanpassen aan de behoefte van de deelnemer
• Eerdere ervaring met het begeleiden van mensen met een visuele beperking is niet nodig

De NVSV heeft begeleiders nodig voor de wintersportreizen, maar ook bij onze wintersportactiviteiten in Nederland. Deelname aan een wintersportreis is voor begeleiders niet gratis, maar door sponsorbijdragen krijgen de begeleiders wel een korting op de reissom. Met ingang van seizoen 2021-2022 is dit 30% van de reissom.

Je kan deze brief gebruiken om bij je werkgever een vergoeding te vragen in het kader van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. Dat kan zijn in de vorm van gratis vrije dagen en/of een financiële bijdrage: Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen in de vorm van (financieel) ondersteunen van mijn vrijwilligerswerk voor de NVSV

Ben je geïnteresseerd om begeleider te worden, of heb je behoefte aan meer informatie, neem dan contact met ons op via begeleiding@nvsv.nl.

Uitgebreidere informatie is in de NVSV Handleiding Wintersportbegeleider Aangepast 2021-2022 en hieronder te vinden.

Zie ook deze NVSV Tips en Trics Beleiders en Leraren v3: dit uitprinten en in vieren vouwen om makkelijk mee te nemen! 

---

Inhoudsopgave

• Inleiding
• Onze reizen
• Contactpersoon en Senior begeleider
• Reizendag
• Activiteiten in Nederland
• Begeleiding
• Begeleiden tijdens het wintersporten
• Begeleiden van langlaufers
• Begeleiden van skiërs en snowboarders
• Dan nog wat zaken waar we altijd aan moeten denken
• Veiligheid
• Kosten voor deelname aan de reis
• Hoe word je begeleider?
• Certificering

Inleiding

Wintersport voor blinden en slechtzienden is alleen mogelijk door de inzet van enthousiaste en ervaren begeleiders.

Als begeleider ervaar je het unieke gevoel van volledig vertrouwen; je deelt in de emoties als deelnemers grenzen verleggen. Door de intensieve omgang met mensen met een visuele beperking krijg je een heel nieuwe blik en waardering voor het fenomenale wintersportlandschap. Je ervaart en ziet wintersport voorgoed met andere ogen!

De kracht van de NVSV is dat de vereniging beschikt over een grote pool van zeer ervaren en enthousiaste goedziende wintersporters die het heel leuk vinden om visueel beperkte deelnemers een fijne ski-, snowboard- of langlaufvakantie te bieden. Dankzij deze begeleiders worden visueel beperkten namelijk in staat gesteld wintersport op een veilige manier te beoefenen en hun grenzen te verleggen.

De NVSV heeft inmiddels 150 begeleiders die, voordat zij met blinden en slechtzienden de piste op gaan en/of de loipes betreden, uitgebreid zijn getest op hun ervaringen met skiën, snowboarden of langlaufen, maar hierbij is natuurlijk ook kritisch gekeken naar hoe zij de visueel beperkten de hulp bieden die zij nodig hebben. Wat hiermee precies wordt bedoeld, wordt nader toegelicht op deze pagina.

Verder zijn hier de antwoorden op de volgende vragen te vinden:

• Welke rol vervult de begeleider als wordt gekeken naar het uitgangspunt van de vereniging?
• Wie kan begeleider worden?
• Wat is de taak van de begeleider tijdens de vakantie?
• Hoe gaat het begeleiden van visueel beperkten in zijn werk?
• Wat zijn de kosten?

Uitgangspunt van de vereniging is dat een visueel beperkte deelnemer een wintersportvakantie kan boeken zonder zich bezig te hoeven houden met het zoeken naar een ervaren skibegeleider. De vereniging heeft namelijk naast het ledenbestand ook een begeleidersbestand. Sinds enkele jaren zijn begeleiders ook lid van de NVSV. Zij betalen contributie en hebben ook stemrecht op de Algemene Ledenvergadering. De reden hiervoor is tweeledig: op deze manier kunnen wij de betrokkenheid van de begeleiders bij de vereniging vergroten, daarnaast is door de veranderingen in de tijd het noodzakelijk geworden dat verenigingen en organisaties zich juridisch beter moeten organiseren om schade te voorkomen.

Binnen het bestuur van de NVSV is er een begeleiderscommissie. De leden van deze commissie onderhouden de contacten met de begeleiders. Zij coördineren de zaken rondom het werven van nieuwe begeleiders, het testen en certificeren en ze zijn aanspreekpunt voor zaken waarbij begeleiders betrokken zijn.

Onze reizen

De NVSV organiseert recreatieve wintersportreizen die specifiek bestemd zijn voor visueel beperkten. Het gezichtsvermogen van de visueel beperkte deelnemers varieert van volledig blind tot allerlei gradaties en vormen van slechtziendheid. Het reizenprogramma is verdeeld in de categorieën skiën, snowboarden en langlaufen. Het niveau van de deelnemers varieert, dus zijn er zowel reizen voor beginners als voor gevorderden. Maar ook combinaties zijn mogelijk. De grootte van de groep is afhankelijk van het aantal inschrijvingen per reis. Per groep gaan minimaal 6 personen mee. Dit is inclusief de begeleiding. Het maximum verschilt per reis, bij sommige reizen is er geen maximum en bij andere reizen ligt dat op 25 personen. Er wordt altijd 1 op 1 begeleid. Er wordt zoveel mogelijk een afwisselend reizenprogramma aangeboden, dat elk jaar weer anders is.

Zowel de visueel beperkten als de begeleiders ontvangen eind juli het reizenprogramma, waarmee je een keuze kunt maken uit het reizenaanbod. Aanmelden voor een reis kan tot eind september.

Om grote drukte in de wintersportgebieden te vermijden worden de reizen zoveel mogelijk buiten het hoogseizoen georganiseerd. Bijkomend voordeel is dan ook de lagere reisprijs.

Als voorbereiding op de reizen vindt er ieder jaar een reizenmiddag plaats. Deze is meestal op een zaterdagmiddag begin december. Tijdens deze middag kunnen deelnemers aan de reizen kennis met elkaar maken. Bovendien kunnen concrete afspraken over de reis worden gemaakt.

Contactpersoon en Senior begeleider

Het bestuur zoekt uit elke reisgroep twee van haar leden die als contactpersoon (CP) respectievelijk seniorbegeleider (SB) van de groep optreden. Zij fungeren als contactpunt voor het bestuur en de reisgroep en zijn tevens aanspreekpunt binnen de reisgroep. De contactpersoon en seniorbegeleider ontvangen van het bestuur relevante informatie over de reis zoals vertrek- en aankomsttijden van bus of trein, namen en adressen van de medereizigers. Zij inventariseren op de reizendag bijvoorbeeld ook of er behoefte is aan lessen of mogelijkheden tot samenreizen naar het vertrekpunt in Nederland.

Reizendag

Op de reizendag worden zogenaamde reiskoppels gemaakt, dat wil zeggen 1 visueel beperkte met 1 begeleider. Gekeken wordt naar de woonplaatsen van de deelnemers en welke voorkeur men heeft als opstapplaats. Als je eenmaal in trein of bus zit hoef je niet de hele reis naast elkaar te blijven zitten, maar voor het in- en uitstappen zoek je elkaar op om dit weer met zijn tweeën te doen. Als begeleider moet je er op letten dat nergens bagage achterblijft. Elke deelnemer aan de reis krijgt daarvoor dezelfde labels uitgereikt zodat de bagage goed herkenbaar is. Iedereen moet zijn bagage zo indelen dat hij zijn eigen bagage kan dragen. Maar het verlenen van hand- en spandiensten bij in- en uitstappen blijft altijd nodig.

Activiteiten in Nederland

Naast de wintersportreizen organiseert de NVSV ook een aantal activiteiten in Nederland. Zo organiseert de NVSV elk jaar een kennismakingsdag in SnowWorld Zoetermeer. Op de kennismakingsdag kan iedereen die blind of slechtziend is een uur skiën op de sneeuwbaan van SnowWorld Zoetermeer. Omdat de stap naar een (dure) wintersportvakantie vaak groot is, is dit een manier om te ‘proeven’ van het skiën. Voor skiles wordt gezorgd als de belangstellende geen of weinig ervaring heeft.

Andere activiteiten die de NVSV organiseert zijn: op een beurs staan om bekendheid te krijgen onder de doelgroep, langlauflessen op een langlaufbaan en skilessen op een sneeuw- of rollerbaan.

Begeleiding

Wat wordt er van een begeleider verwacht? De belangrijkste taak van de begeleider is er voor zorg te dragen dat de visueel beperkte deelnemer op een veilige manier wintersport kan beoefenen. Als begeleider ben je tijdens het skiën, snowboarden of langlaufen de ogen van de visueel beperkte. Door het geven van duidelijke aanwijzingen weet de visueel beperkte waar hij of zij aan toe is. Hoe duidelijker je bent, hoe meer vertrouwen de visueel beperkte krijgt. Begeleiden en begeleid worden is een zaak van goed communiceren en wederzijds vertrouwen. Enerzijds moet je als begeleider helder zijn in je uitleg, anderzijds moet de visueel beperkte duidelijk maken wat hij/zij belangrijk vindt om te weten. Niemand is immers hetzelfde. Uiteraard moet je als begeleider zelf beschikken over een goede ski-, snowboard- of langlauftechniek. Je moet je aandacht volledig op je deelnemer kunnen richten.

Het maakt uiteraard iets uit of je te maken hebt met iemand die helemaal niets ziet, of met iemand die slechtziend is. Bij iemand die nog wel iets ziet hoef je vaak alleen maar aanwijzingen te geven bij plotselinge overgangen van zon naar schaduw of wanneer het erg druk of onoverzichtelijk is. Bij iemand die helemaal niets ziet moeten de aanwijzingen veel gedetailleerder zijn. Let er echter wel op dat de informatie relevant is: je hoeft niet te waarschuwen voor een ijsplaat als je er zonder bijzondere inspanning met een grote boog omheen kunt skiën.

Het is heel logisch dat iemand die voor het eerst met een groep blinden en slechtzienden te maken heeft, ook nieuwsgierig is naar zaken die met de visuele beperking te maken hebben. Soms is er in het begin een soort angst om onderwerpen waarvan men denkt dat ze gevoelig liggen, ter sprake te brengen. Over het algemeen hoef je er echter niet zo bang voor te zijn mensen voor het hoofd te stoten. De visueel beperkte zal echt niet geschokt zijn als de woorden “zien” en “kijken” gebruikt worden. Men doet dat zelf ook.

De voornaamste taak is het begeleiden van het wintersporten. Maar aangezien het om groepsreizen gaat komt het erop neer dat je ook buiten het sporten om deel uitmaakt van de groep en dus begeleidt waar nodig, en wanneer dit gevraagd wordt door de leden. Denk dan bijvoorbeeld aan begeleiding:

• Tijdens de reis;
• In het hotel/pension;
• Bij het bezoeken van een winkel om boodschappen te doen.

Als gevraagd wordt om te begeleiden naar een sauna of disco mag je zelf bepalen of je aan dit verzoek wilt voldoen. Er is altijd wel iemand in de groep die het leuk vindt om daar naartoe te gaan. Voor de meeste visueel beperkten is de vakantiebestemming een vreemde omgeving en kunnen zij zich minder goed oriënteren. Aan het begin van de vakantie kan je als begeleider assisteren door uit te leggen hoe de indeling van het hotel is, waar de kamers zijn, wat de indeling van de kamer is, waar de eetzaal, receptie of bar is. Na een paar dagen weten de meeste mensen zich goed te redden en zo niet dan vragen zij hulp aan één van de begeleiders. Aan tafel of bij een buffet kan je behulpzaam zijn door te vertellen welke gerechten geserveerd worden, de menukaart te lezen of iets in te schenken. Bij het bezoeken van andere gelegenheden buiten het hotel geldt ook weer dat een visueel beperkte zich moeilijk kan oriënteren. Men ziet obstakels zoals trottoirbanden, hekjes of ijsplekken niet of te laat. Waarschuw daar dus voor!

Begeleiden tijdens het wintersporten

Als eerste moet opgemerkt worden dat je als begeleider geen ski- of langlaufleraar bent, maar er zijn toch zaken die je kan verduidelijken. Het begeleiden van beginners is anders dan begeleiden van gevorderden. Bij beginnende wintersporters ben je bezig met het uitleggen van praktische zaken zoals:

• Hoe ziet het materiaal eruit;
• Gebruik materiaal;
• Wat is de functie van de stokken, hoe houd ik die vast;
• Wat is de functie van een binding;
• Hoe draag ik de ski’s;
• Hoe sta ik makkelijk op na een val.

Wij raden beginnende wintersporters aan om les te nemen. Vaak zal dit privéles-les zijn, maar dit wordt uiteraard altijd geregeld in overleg met de deelnemers, zij moeten immers de lessen ook betalen. Tijdens de lessen ben je als begeleider soms aanwezig en assisteer je wanneer nodig. Bij gevorderden is het van belang dat je de techniek en ervaring van degene die begeleid wordt kunt inschatten. Samen bepaal je of je een blauwe, rode of zwarte afdaling gaat maken. Aan het begin van de dag vraag je wat de plannen zijn. Wil iemand samen met anderen op pad en zo ja met wie.

Probeer als je een tocht gaat maken altijd met minimaal twee koppels op pad te gaan. Denk aan de veiligheid. Het is mogelijk dat tijdens het wintersporten gebruik gemaakt wordt van portofoons. Met name mensen die slechtziend en slechthorend zijn maken hier graag gebruik van.

Begeleiden van langlaufers

Met mondelinge aanwijzingen loods je de langlaufer de loipe in. De aanwijzing “recht-rechts” bijvoorbeeld betekent dat beide ski’s parallel naar rechts moeten. Om bij het wisselen of ontbreken van loipes de juiste richting aan te geven kunnen de uren van de klok gebruikt worden. “Twaalf uur” is altijd de richting waarin de ski’s staan. De aanwijzing “naar drie uur” betekent dus dat de ski’s 90 graden naar rechts gedraaid moeten worden. Draait men echter iets te ver door dan wijs je de juiste richting weer aan door “naar elf uur” te zeggen. Bij het op- of afgaan van een helling geef je aan of het een steile of lange helling is; of er oneffenheden zijn en of er bochten in zitten. Voorts geef je aan welke techniek nodig is om een helling af te gaan. Bekijk het voor je liggende deel van de loipe en geef hierover uitleg. Ski bij een moeilijke afdaling voorop zodat je als begeleider een goed inzicht hebt van wat er voor je ligt. Al pratend loods je de visueel beperkte langlaufer naar je toe. Soms kan je volstaan door bij het moeilijke deel van de afdaling te gaan staan om daar wat aanwijzingen te geven. Soms is het beter om bij moeilijke afdalingen geen risico te nemen. Laat de deelnemer dan de ski’s afdoen en loop een stukje. Waarschuw als er obstakels zijn zoals bomen, laaghangende takken, boomwortels, afrasteringen of een weg die overgestoken moet worden.

Begeleiden van skiërs en snowboarders

In tegenstelling tot langlaufen is bij skiën en snowboarden geen sprake van getrokken sporen en is het van groot belang dat de aanwijzingen kort en duidelijk zijn. Ook hier kan om de richting aan te geven gebruik gemaakt worden van de klok zoals genoemd bij het langlaufen. Niet iedereen is gecharmeerd van deze uitleg, overleg dit dus even. Als mensen nog voldoende kunnen zien skiet de begeleider voorop.

Het is dan wel van belang dat je als begeleider goed in de gaten houdt of diegene die je begeleidt je nog wel kan volgen. Roep als je een bocht gaat maken “rechts” of “links”. Waarschuw bij overgangen van zon naar schaduw, van breed naar smal en van minder steile naar steile gedeeltes. Geef aan dat er een druk gedeelte aankomt of wanneer er hobbels zijn. Leg bij een lift uit wat voor lift het is en aan welke zijde in- en uitgestapt moet worden. Sommige mensen vinden het prettig om de begeleider bij de arm vast te houden bij het in- en uitstappen.

Bij mensen die helemaal niets zien is het begeleiden net iets anders. Je skiet achter diegene die je begeleidt en je moet dan exact aangeven waar er bochten gedraaid moeten worden.

Zeg of er flauwe of scherpe bochten gedraaid moeten worden. Ook hier is het van belang om de overgang van een minder steil gedeelte naar een steiler gedeelte aan te geven. Vertel het als je een drukker deel nadert. Geef de aanwijzingen op tijd en zorg dat er dan nog voldoende ruimte is om de bocht te maken en eventueel te herstellen. Sommige mensen vinden het prettig om op een smal pad naast de begeleider te skiën. Door elkaars stok vast te houden en zonodig naar links of rechts te duwen, kan er gestuurd worden. Zeg voordat je het pad op gaat of de berg links of rechts is.

Dan nog wat zaken waar we altijd aan moeten denken

Als je om wat voor reden moet stoppen, doe dit dan op een overzichtelijke plaats, dus niet op een pad of net na een bocht. Let bij het oversteken van sleepliften of wisselen van piste op andere skiërs. Let er in de sleeplift op dat mensen goed in het spoor staan. Geef aan het einde van de lift een duidelijk beeld van de uitstapplaats. Verlaat de uitstapplaats zo snel mogelijk. Altijd de F.I.S. regels in acht nemen. Deze tips zijn niet uitputtend, gebruik je gezonde verstand!

Veiligheid

Het is belangrijk dat onze vakantiegangers in hun vakantiegebied goed herkenbaar zijn. Andere wintersporters moeten kunnen zien dat er een groep slechtziende en blinde wintersporters aanwezig is. Bij de NVSV gebruiken we daarom twee soorten hesjes. Op het hesje voor de leden staat met grote letters op schouderhoogte het woord ‘BLIND’ met daaronder het internationale teken voor visueel beperkten. Dit zijn 3 zwarte stippen in de vorm van een driehoek met de punt naar beneden. Op het hesje voor de begeleiders staat met grote letters op schouderhoogte het woord ‘GUIDE’ met daaronder een driehoek met daarin een uitroepteken. Het is verplicht tijdens het skiën en langlaufen deze hesjes te dragen. Tevens wordt het aangeraden om bij het skiën/snowboarden een helm te dragen.

Kosten voor deelname aan de reis

Het besluit om als begeleider mee te gaan zal uiteraard ook afhangen van de financiële consequenties hiervan. Aangezien onze vereniging in het geheel geen subsidie ontvangt zijn wij genoodzaakt om een deel van de reisprijs in rekening te brengen bij de begeleiders. De reizen zijn meestal op basis van halfpension, inclusief vervoer per bus of trein. De prijs die begeleiders betalen ligt lager dan de prijs voor onze leden. De prijs, die eenieder moet betalen staat in het reizenprogramma vermeld. Deze korting op de reissom wordt door de vereniging betaald uit sponsorgelden van bedrijven, instellingen en particuliere giften. De NVSV is continu op zoek naar nieuwe mogelijkheden van sponsoring. Met ingang van seizoen 2021-2022 ontvangen begeleiders een korting van 30 procent op de reissom.

Steeds meer werkgevers willen de benodigde vrije dagen (deels) vergoeden, zodat het je minder vakantiedagen kost. Dit valt vaak onder het MVO-beleid (Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen). Om het gesprek met je werkgever aan te gaan kan deze pagina helpen: https://vrijwilligerswerk.nl/themas/vrijwilligersbeleid-management/default.aspx

Hoe word je begeleider?

De NVSV is altijd op zoek naar enthousiaste begeleiders. Spreekt het je aan? Neem dan contact met ons op voor nadere informatie via begeleiding@nvsv.nl. Er is een tekort aan langlaufbegeleiders, en ook ski- en snowboard-begeleiders zijn altijd welkom!

Tijdens een testdag (lees hier een verslag) kun je ervaren wat het begeleiden van een visueel beperkte wintersporter inhoudt, en krijg je alle gelegenheid om vragen te stellen. Er wordt gestart met een kennismaking en een algemene introductie over de vereniging, onze reizen en het begeleiden. Daarna gaan we de baan op (meestal in SnowWorld Zoetermeer, of voor langlaufers de borstelbaan in Gouda) voor het beoordelen van je eigen technische vaardigheden, onder leiding van een ervaren NVSV-leraar, en krijg je de gelegenheid om zelf te gaan begeleiden tijdens diverse afdalingen met een of meer van onze leden. De bedoeling is dat aankomende begeleiders samen met een aantal deelnemers al pratend en skiënd, snowboardend of langlaufend een indruk van elkaar krijgen. Dit geeft enerzijds de aankomende begeleiders de mogelijkheid om voor zichzelf na te gaan of het leuk is om iemand tijdens het wintersporten te begeleiden en dan definitief te beslissen of zij met een reis mee willen. Anderzijds krijgt de vereniging de mogelijkheid om de ski- en begeleidingskwaliteiten te beoordelen. Het is echter een beperkte indruk. Het leren begeleiden kan alleen in de praktijk, tijdens een wintersportvakantie, goed geoefend en geleerd worden.

Voordat we je kunnen uitnodigen voor een testdag vragen we dat je je aanmeldt voor een reis onder voorbehoud van testresultaat. En voor leraren geldt dat wij voor de testdag een kopie willen ontvangen van het leraar-diploma (minimaal Anwärter of Skileraar A).

Voor alle nieuwe begeleiders en leraren zal een VOG aangevraagd worden als onderdeel van het algemene preventiebeleid. Deze VOG is 4 jaar geldig. Voor alle begeleiders en leraren die meegaan op een wintersportreis is een geldige VOG nodig van maximaal 4 jaar oud, ten tijde van de reis. Indien nodig zal voor begeleiders en leraren een nieuwe VOG aangevraagd worden.

Certificering

Om de kwaliteit van onze begeleiders en leraren te waarborgen is er een certificeringsproces opgezet in samenwerking met de Nederlandse Ski Vereniging. Dit proces bestaat onder andere uit een intake, een online theorie-module en een stage-week tijdens een van onze wintersportreizen. Tijdens deze stage zal de nieuwe begeleider of leraar een portfolio bijhouden, dat na afloop van de reis door de Nederlandse Ski Vereniging beoordeeld zal worden. Na goedkeuring krijgt de nieuwe begeleider of leraar een certificaat “Aangepast wintersport begeleider module 1”. Dit certificaat is tot stand gekomen in samenwerking met de Nederlandse Ski Vereniging en is erkend door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Wij hopen dat het lezen van deze informatie je enthousiast heeft gemaakt en je ertoe beweegt om je als begeleider aan te melden. Voor meer informatie over bijvoorbeeld onze vereniging, onze reizen, de begeleiding, of het aangepast wintersporten kun je altijd vrijblijvend contact met ons opnemen via begeleiding@nvsv.nl.